BÀI GIẢNG E-LEARNING

BÀI 23- VẬT LÍ 11 CB

TỪ THÔNG. CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ

GV: NGÔ THỊ TRUNG KIÊN

Thí nghiệm Ơ-xtet cho biết

Dòng điện sinh ra từ trường.

VẬY TỪ TRƯỜNG CÓ THỂ SINH RA DÒNG ĐIỆN ĐƯỢC KHÔNG?

NẾU TỪ TRƯỜNG CÓ THỂ SINH RA DÒNG ĐIỆN

CÓ CẦN ĐIỀU KIỆN GÌ KHÔNG?

DÒNG ĐIỆN ĐÓ CÓ TÍNH CHẤT GÌ?

CÓ ỨNG DỤNG GÌ TRONG TRỰC TẾ?

TỪ THÔNG. CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ

I. TỪ THÔNG:

Trong trường hợp này thì:

2. Đơn vị đo từ thông:

* Trong hệ SI:

Đơn vị đo từ thông là vêbe ( Wb).

Từ công thức trên, nếu S=1 $m^2$, B=1T thì:

II. HIỆN THƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ:

  1. Thí nghiệm 1:

Giả thuyết 1:

Nguyên nhân gây ra dòng điện trong ống dây có thể là do chuyển động tương đối giữa nam châm và ống dây.

GFDHF

Giả thuyết 2:

Nguyên nhân tạo ra dòng điện trong ống dây A có thể là do từ trường trong ống dây A biến thiên.

  Thí nghiệm 2:

   Thí nghiệm 3:

Giả thuyết 3: Nguyên nhân tạo ra dòng điện trong khung có thể là do từ thông qua khung biến thiên.

 Thí nghiệm 4:

Giả thuyết 4:

Nguyên nhân tạo ra dòng điện trong ống dây có thể là do thay đổi diện tích của ống dây trong từ trường không đổi.

→Nguyên nhân sinh ra dòng điện trong một mạch kín là do từ thông qua mạch đó biến thiên. Đây chính là nội dung của định luật cảm ứng điện từ.

Mỗi khi từ thông qua mạch kín biến thiên thì trong mạch kín xuất hiện một dòng điện gọi là dòng điện cảm ứng. Hiện tượng xuất hiện dòng điện cảm ứng trong mạch kín gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ.

III. ĐỊNH LUẬT LEN-XƠ VỀ CHIỀU DÒNG ĐIỆN CẢM ỨNG.

Vậy ta thấy rằng dòng điện cảm ứng xuất hiện trong mạch kín có chiều sao cho từ trường cảm ứng mà nó sinh ra có tác dụng chống lại sự biến thiên của từ thông qua mạch kín. Đây cũng là nội dung của định luật Len-xơ.

IV. DÒNG ĐIỆN FU-CÔ:

1. Thí nghiệm:

Nhận xét:

- Nếu từ trường chưa xuất hiện thì cả 2 con lắc dao động quanh trục.

- Nếu từ trường xuất hiện thì:

  + Con lắc không có rãnh dao động chậm và dừng ngay.

  + Đối với con lắc có nhiều rãnh nhỏ thì dao động chậm dần rồi dừng.

→ Mọi khối kim loại chuyển động trong từ trường thì trong thể tích của nó xuất hiện dòng điện cảm ứng gọi là dòng Fu-cô. Theo định luật Len-xơ thì dòng điện này luôn có tác dụng chống lại sự chuyển dời.

Do tác dụng của dòng Fu-cô, mọi khối kim loại chuyển động trong từ trường thì đều chịu tác dụng của những lực hãm điện tử.

Dòng điện Fu-cô cũng gây ra hiệu ứng tỏa nhiệt Jun- Len-xơ

Máy phát điện đơn giản

DINAMO xe đạp

NHỮNG ỨNG DỤNG TRONG ĐỜI SỐNG

Sử dụng tác dụng hãm của dòng Fu-cô trong phanh điện từ với xe có tải trọng lớn

Sử dụng tác dụng nhiệt của dòng Fu-cô tạo ra bếp điện từ

Câu 1: Điều nào sau đây là đúng. Dòng điện cảm ứng trong mạch kín có chiều:

Câu 2: Truờng hợp nào trong vòng dây kín xuất hiện dòng điện cảm ứng?

Câu 3: Dòng điện Fu-cô không xuất hiện trong trường hợp nào sau đây?

Câu 4: Ứng dụng nào sau đây không liên quan đến dòng Fu-cô?

CHÚC CÁC EM HỌC TỐT!